Sensoren en quarks: twee toekenningen NWO voor nieuw Nikhef-onderzoek

17 mei 2024

Een innovatieve technologie voor het detecteren van deeltjes, en de overgangsregels van de quarks: twee onderzoeksvoorstellen van Nikhef krijgen een ENW-M toekenning. Dat is deze week bekend gemaakt.

In het ENW-M programma van wetenschapsfinancier NWO krijgen gehonoreerde voorstellen ruimte om wetenschappelijke posities te realiseren. Bij de twee toekenningen aan Nikhef-voorstellen gaat het in totaal om drie aanstellingen.

Het voorstelt PITSTOP komt van twee Nikhef-onderzoekers: Kazu Akiba en Kristof de Bruyn (Nikhef Universiteit Groningen). Het voorstel krijgt ruimte voor twee nieuwe aanstellingen. Het draait om het gebruik van het materiaal siliciumcarbide in de sensoren voor deeltjes. Het voordeel van siliciumcarbide-technologie lijkt de snelle reactietijd, goede ruimtelijke resolutie en stralingsbestendigheid.

Dat is niet alleen belangrijk in deeltjesdetectoren zoals bijvoorbeeld op CERN, maar ook in medische toepassingen als protontherapie en medische beeldvorming. De onderzoekers gaan werken aan een nieuwe opstelling voor protontherapie, waarin individuele protonen worden gevolgd. Dat gebeurt met het oog op verbetering van de bestraling van patiƫnten met bundels protonen.

Theoretisch fysicus Jordy de Vries van Nikhef en de UvA krijgt ruimte voor onderzoek naar overgangen tussen de zes bekende soorten quarks, zogeheten quark mixing. De huidige deeltjestheorie beschrijft mixing maar in nieuwe metingen blijken de patronen toch niet als voorspeld. De Vries gaat nieuwe berekeningsmethodes ontwikkelen om quark mixing beter te doorgronden.