Bij Sicilië zijn de afgelopen twee weken op volle zee 18 nieuwe detectie-eenheden voor de KM3NeT-neutrinodetector op de zeebodem geplaatst en aangesloten op de datanetwerken op land.
De zogeheten ARCA-detector op de Italiaanse site van het project telt nu 51 verticale lijnen van 700 meter lengte op 3500 meter diepte, met steeds achttien detectorbollen. Dat heeft KM3NeT maandag bekendgemaakt. Nikhef is partner in KM3NeT en ontwierp and bouwt een aanzienlijk deel van de hardware.
KM3NeT is een detector voor kosmische neutrino’s die op twee locaties in de Middellandse diepzee wordt gebouwd. De Italiaanse detector ARCA speurt naar de bronnen van binnenkomende hoog-energetische neutrino’s. De Franse ORCA detector uit de kust bij Toulon is kleiner en bestudeert eigenschappen van de neutrino’s zelf.
Licht vangen
Sensoren in de detectorbollen kunnen licht van deeltjes opvangen die vrijkomen als neutrino’s botsen met atomen in het donkere zeewater. Uit de signalen van de verschillende lijnen kunnen de sporen van de neutrino’s worden gereconstrueerd. KM3NeT observeert ongeveer een kubieke kilometer water, vandaar de naam.
De nieuwe lijnen voor ARCA werden vanuit Malta in twee rondes met een drijvende kraan op de zeebodem geplaatst, circa 3500 meter diep. Daarbij werd ook veelvuldig gebruikgemaakt van een onbemande duikboot, bestuurd vanaf het schip ‘Optimus Prime’.
Bakens
Bij de operatie werden bovendien drie akoestische bakens op de zeebodem geplaatst, waarmee de positie en oriëntatie van ARCA veel preciezer kan worden gemonitord.
KM3NeT noemt in een persbericht de uitbreiding een groot succes en een record vanwege de hoeveelheid werkzaamheden en de efficiëntie van de plaatsingen.
Jaren werk
Aan KM3NeT zal nog jaren worden gewerkt. Uiteindelijk moet ARCA 230 lijnen gaan omvatten, en ORCA 115. Maar de detector is wel al in gebruik. In februari van dit jaar meldde het experiment de waarneming van de meest energieke neutrino-inslag ooit, gemeten met nog maar een beperkt aantal lijnen in ARCA.
