Een team van zes promovendi en zes postdocs gaat aan de slag met het verbeteren van het ontwerp van de Einstein Telescope. Het doel: toewerken naar een ontwerp dat geavanceerd, technologisch klaar en haalbaar is. Ze hebben als standplaats Maastricht en Amsterdam en werken als een geïntegreerd team, samen met de bestaande onderzoeksgroepen onder leiding van Andreas Freise en Stefan Hild. De posities worden gefinancierd door een speciale subsidie van 3 miljoen euro. Deze subsidie maakt deel uit van een grotere nationale financiële impuls voor de Einstein Telescope die afgelopen september werd aangekondigd.
Hoewel er al ontwerpstudies en conceptontwerpen voor de detector en instrumenten bestaan, is het nu tijd om deze naar een hoger niveau te tillen. Dit betekent niet alleen kijken naar het zoveel mogelijk verbeteren van de technologie, maar ook realistisch zijn over de vraag of de technologie op tijd klaar zal zijn en over de kosten. “Een spannende puzzel voor ons”, zegt Andreas Freise, die de Amsterdamse tak van de onderzoeksgroep leidt. “15 jaar geleden leidde ik het eerste ontwerp van de Einstein Telescope, waarbij we de oorspronkelijke ideeën vormden. En nu hebben we de mogelijkheid om het laatste ontwerp te maken, het ontwerp dat daadwerkelijk gebouwd gaat worden. Ik ben super enthousiast over de komende jaren.”
Leidend in instrumentatie voor zwaartekrachtsgolfdetectie
Nikhef levert al jaren belangrijke bijdragen aan het ontwerp en de ontwikkeling van instrumenten voor zwaartekrachtsgolfdetectie. Zo leverden de wetenschappers en ingenieurs ontwerpen en hardware voor Virgo, de al bestaande zwaartekrachtsgolfdetector in Pisa. De groep is ook toonaangevend in de voorbereidingen en ontwerpen voor de toekomstige Einstein Telescope. In Maastricht krijgt dit vorm in R&D-lab ETpathfinder, een unieke faciliteit voor het ontwikkelen en testen van technologie en het samenspel tussen onderdelen voor de Einstein Telescope. Stefan Hild, programmaleider zwaartekrachtsgolven bij Nikhef en gevestigd in Maastricht, is enthousiast: “Dit nieuwe ontwerpteam, zal sterk profiteren van de lessen die zijn geleerd bij ETpathfinder en kan op basis daarvan een verbeterd ontwerp voor de Einstein Telescope maken.”
Over de Einstein Telescope
De Einstein Telescope is een toekomstige ondergrondse zwaartekrachtsgolfdetector, op dit moment in de voorbereidingsfase. Een van de mogelijke locaties voor dit observatorium is het grensgebied van Nederland, België en Duitsland – de Euregio Maas-Rijn. Een andere mogelijke locatie is Sardinië in Italië, en ook Lausitz in Duitsland kan een potentiële locatie worden. In heel Europa worden het ontwerp, de potentiële locaties en de organisatie voor de volgende fase voorbereid. Wetenschappers, ingenieurs en professionals van Nikhef hebben een leidende rol in de internationale samenwerking en organisatie, en ook bij de haalbaarheidsstudies in de Euregio Maas-Rijn.
Plek op voorste rij voor jonge onderzoekers
Hild en Freise zijn allebei erg enthousiast over de mogelijkheid om meer jonge onderzoekers bij het project te betrekken. Hild zegt: “Het is altijd een fantastische kans en ook zeer de moeite waard om een onderzoeksfaciliteit te ontwerpen op de schaal van de Einstein Telescope en daarop je ‘stempel’ te drukken voor de komende decennia.” Freise is het daarmee eens: “De promovendi en postdocs die met deze subsidie worden aangenomen, zitten tijdens deze bijzondere periode op de eerste rij. En hopelijk worden ze de wetenschappers die de Einstein Telescope in de toekomst gebruiken en bedienen.”
