Er is nog geen besluit genomen over waar de Einstein Telescope zal worden gebouwd, maar teams op de kandidaat-locaties voeren al haalbaarheids- en voorbereidende studies uit. Lausitz in Oost-Duitsland is nu officieel aanvaard als mogelijke locatie, waardoor het totale aantal kandidaat-locaties op drie komt.
Dit werd bekendgemaakt op de website van de Einstein Telescope-organisatie. Na hun bijeenkomst in juni 2025 heeft de Einstein Telescope Board of Government Representatives (BGR) bevestigd dat Lausitz, Duitsland, nu wordt beschouwd als een officiële kandidaat-locatie voor de Einstein Telescope. Lausitz ligt in Saksen, vlakbij de Poolse grens.
Volgende generatie
Einstein Telescope is een detector van de volgende generatie voor zwaartekrachtsgolven uit het heelal, die de kosmos dieper en nauwkeuriger scant op signalen van botsende zwarte gaten en neutronensterren dan bestaande instrumenten zoals LIGO of Virgo. De ultragevoelige detector komt ondergronds en zal laserinterferometer-armen van ongeveer tien kilometer gebruiken.
De aankondiging over de Duitse locatie volgt op de eerdere blijk van belangstelling van Lausitz om een officiële kandidaat te worden. Er waren al enige tijd gesprekken en samenwerkingen gaande met het team van Lausitz. Deze bevestiging door de BGR kan worden gezien als een formele stap om Lausitz volledig in de procedures op te nemen, naast Sardinië en de Euregio Maas-Rijn.
Voorbereidende activiteiten
Christian Stegmann, directeur Astrodeeltjesfysica bij DESY, zal het team voor de kandidatuur van Lausitz leiden. Zij zullen werken aan voorbereidende studies en activiteiten die nodig zijn om een (mogelijke) kandidatuur voor de Einstein Telescope in de regio te ondersteunen.
De activiteiten omvatten ondergrondse studies, studies naar de economische impact en andere haalbaarheidsstudies, het vormen van een gastconsortium en het verkrijgen van financiering en lokale, regionale en nationale steun voor een bod. Net als de teams voor andere kandidaat-locaties zal het Lausitz-team beide mogelijke geometrieën voor de detector onderzoeken: de driehoekige vorm en de L-vorm.
Stegmann is enthousiast over het vooruitzicht: “Ik ben erg blij dat Lausitz officieel is erkend als kandidaat-locatie voor de Einstein Telescope. We bestuderen nu bestaande geologische gegevens en kennis over dit gebied, en er worden nieuwe studies uitgevoerd. Hierdoor kunnen we een solide bijdrage leveren aan het Europese proces.”
Drie serieuze kandidaten
Met de kandidatuur van Lausitz in Duitsland komt het totale aantal kandidaat-locaties nu op drie. De andere locaties zijn de Euregio Maas-Rijn, het grensgebied tussen België, Duitsland en Nederland, en het gebied Sos Enattos op Sardinië, Italië. Alle drie de locaties werken aan vergelijkbare voorbereidende en haalbaarheidsstudies, ondersteund door regionale en nationale overheden.
Wat betekent deze ontwikkeling voor de Einstein Telescope? Fernando Ferroni en Andreas Freise, directeuren van de Einstein Telescope Organization, leggen uit: “Het is zeer bemoedigend om te zien dat drie regio’s het hosten van de Einstein Telescope als een interessante kans beschouwen. En niet alleen voor de wetenschap, maar ook voor regionale en nationale ontwikkeling”, zegt Freise. Ferroni voegt hieraan toe: “Natuurlijk is er concurrentie, maar het is in het belang van het project om de beste locatie voor de Einstein Telescope te vinden. Drie serieuze kandidaten is een goede zaak!”