Sinds deze week maandag zitten vier van de eerste zes frames met lichtgevoelige SciFi-detectoren op hun plaats in het LHCb-experiment op CERN. SciFi is deels ontworpen en gebouwd door Nikhef.
Naar verwachting worden de twee resterende frames de komende weken ook afgebouwd en geplaatst. Daarna kan de bundelpijp van de LHC-versneller weer worden teruggeplaatst. De versneller is de afgelopen twee jaar uit bedrijf geweest voor reparaties en verbeteringen.
Later volgen nog eens zes frames aan de andere kant van de bundelpijp. In september wil CERN de opgeknapte versneller gaan testen en voorbereiden op de herstart in 2022.
De zes frames vormen de helft van de SciFi-eenheid in LHCb. SciFi bestaat uit frames met 4,8 meter lange matten met scintillerende glasvezels, die de passage van elektrisch geladen deeltjes uit de protonbotsingen in de LHC omzetten in een lichtsignaal. Dat licht wordt aan het uiteinde van de matten met sensoren opgepikt en verwerkt.
Bijzonder is dat de lichtsensoren aan de uiteinden van de scintillerende fibers naar 40 graden onder nul moeten worden gekoeld. Om ijsvorming in deze cold-boxes te voorkomen wordt droog stikstofgas door de opstelling geblazen. De koelvloeistof zelf loopt door vacuumgeïsoleerde dubbelwandige buizen.
Na veel vertragingen door reisbeperkingen vanwege covid 19 voltooiden Nikhef-technici in april de assemblage van de eerste vier frames. Maandag werden die in stralend weer op het CERN-terrein in Genève naar de LHCb-locatie gereden en via de schacht naar het ondergrondse experiment getakeld. Daar zijn ze meteen op hun plaats gebracht. De overige twee frames moeten snel volgen.
Nikhef levert naast de cold-boxes voor SciFi ook een bijdrage aan de VELO-detector, het apparaat dat in LHCb de botsingsplaats van protonen extreem precies kan aanwijzen. De productie daarvan is nog in volle gang, onder meer op Nikhef in Amsterdam.
Het LHCb-experiment is een van de vier grote detectorexperimenten bij de LHC-versneller op CERN. Het experiment is onder meer ingericht op het vinden van verschillen tussen materie en antimaterie. Onlangs was het experiment in het nieuws met aanwijzingen voor een onbegrepen verschil tussen elektronen en de zwaardere versie daarvan, muonen.
