Deeltjeslab CERN slaat de handen ineen met Europese zwaartekrachtsgolfexperts en bedrijven om een prototype vacuümbuis voor de Einstein Telescope te ontwikkelen. CERN is dankzij zijn deeltjesversnellers specialist in de bouw van grote ondergrondse vacuümsystemen, een techniek die onmisbaar is voor de Einstein Telescope.
Met de toekomstige ondergrondse detector voor zwaartekrachtsgolven Einstein Telescope willen Europese onderzoekers een nieuw zintuig bouwen om het heelal te bestuderen. Zwaartekrachtsgolven ontstaan als enorme massa’s zoals uitgebrande sterren op elkaar knallen en verraden gebeurtenissen die onzichtbaar zijn voor gewone telescopen.
De Einstein Telescope moet moet tien keer zo gevoelig worden als zijn voorgangers en zelfs terug kunnen ‘luisteren’ tot de begintijd van het heelal, toen geen enkel licht door de dichte oermaterie heen kwam.
Om zijn wetenschappelijke ambities waar te maken zal de Einstein Telescope het uiterste vragen aan de techniek, zoals de cryogeen gekoelde vacuümbuizen van tien kilometer lang die in ondergrondse tunnels komen te staan. Het gerenomeerde deeltjesinstituut CERN is wereldwijd expert in die techniek. Met een nieuw samenwerkingsverband wordt die kennis nu ook beschikbaar voor de zwaartekrachtsgolfgemeenschap.
De komende jaren gaat CERN samen met gespecialiseerde bedrijven en experts een prototype vacuümbuis voor de Einstein Telescope ontwikkelen en testen. Die moet in 2025 gereed zijn. Ook levert het project een rapport met technische eisen aan de vacuümbuizen. Dat ‘Technical Design Rapport’ dient als leidraad voor bedrijven die willen deelnemen aan de bouw van de Einstein Telescope.
Naast wetenschappers van het Nederlandse onderzoeksinstituut Nikhef, het Italiaanse INFN en het Spaanse IFAE doen ook onderzoekers uit België, Frankrijk en Duitsland mee aan het project.
Het werk aan de protoype vacuümbuizen krijgt een vliegende start dankzij een voorstudie waar de onderzoekers al in september 2022 aan begonnen. Dat leverde onder andere ontwerptekeningen, materiaalonderzoek en kennis over fabricagetechnieken op. Eind 2025 willen de onderzoekers en bedrijven hun technische eisen en een werkend prototype van het vacuümsysteem opleveren.
(Bron: einsteintelescope.nl)