In de tijdelijke tentoonstelling Dichterbij het Zwarte Gat toont museum Boerhaave in Leiden de wondere wereld van het zwarte gat. Van de vroegste ideeën over extreem vervormde ruimte en tijd tot de eerste foto van een zwart gat.
Op 20 maart opende in het Rijksmuseum in Leiden de maker van de eerste foto van een zwart gat in de ruimte, de Nijmeegse astronoom Heino Falcke de tentoonstelling over zwarte gaten en het onderzoek ernaar. De expositie laat bezoekers op allerlei manieren kennismaken met zwarte gaten, hoe ze zijn bedacht en ontdekt en door wie.
De expositie laat objecten zien die met het onderzoek te maken hebben, van de aantekeningen van Roger Penrose tot de vulpen van Albert Einstein, waarmee hij zijn algemene relativiteitstheorie van 1919 ontwikkelde. Ook de spraakcomputer van theoreticus Steven Hawking is er te zien.
Bezoekers kunnen liggende onder een groot scherm de val in een zwart gat beleven, of in een speciale projectieruimte de ruimtetijd zien vervormen bij een zwart gat. Als een lachspiegel waarin de kijker zijn eigen achterkant kan zien. Elders is een originele gravure van graficus Escher te zien, die op zijn eigen manier ook speelt met vervormde perspectieven op de werkelijkheid.
Op de expositie vol objecten en uitleg zijn op monitoren ook jonge onderzoekers te zien, die vertellen over hun eigen werk aan de eerste zwartegat-foto ooit. Die foto ging april 2017 de hele wereld over en vormt ook hier het indringende beginpunt van de tentoonstelling.
Verderop staan de computerschijven waarop alle data van de acht radiotelescopen staan waarmee deze afbeelding kon worden gemaakt.
De tentoonstelling Dichterbij het Zwarte Gat is tot stand gebracht op initiatief van het Dutch Black Hole Consortium, een brede coalitie in het kader van de Nationale Wetenschapsagenda van onderzoeksinstellingen in de astronomie en het ruimteonderzoek, samen met fysici en ook wetenschapsmusea als Boerhaave.
In de tentoonstelling is er ook aandacht voor zwaartekrachtsgolven en het initiatief om daarvoor de nieuwe Einstein Telescope te bouwen, mogelijk in de grensregio in Zuid-Limburg, een project waarbij ook Nikhef intensief betrokken is.
Dichterbij het Zwarte Gat, Rijksmuseum Boerhaave, Lange Sint Agnietenstraat 10, Leiden. Inbegrepen bij de entree voor het hele museum.
