Clara Gatius Oliver, promovenda aan het Nikhef, verdedigt haar proefschrift donderdag 4 december 2025 om 10.00 aan de Universiteit van Amsterdam.
“Dynamische calibratie en de zoektocht naar donkere materie met de KM3NeT-neutrinotelescoop”
“Verborgen diep onder de wateren van de Middellandse Zee ligt KM3NeT, een telescoop die kleine en ongrijpbare deeltjes observeert die neutrino’s worden genoemd. Neutrino’s kunnen enorme hoeveelheden materie doorkruisen zonder erdoor beïnvloed te worden, waardoor ze uitzonderlijke boodschappers zijn van de energierijke processen die het heelal vormgeven. Zo nu en dan botsen neutrino’s met een nucleon of quark in een watermolecuul, waarbij een flits van blauw licht ontstaat. Door dit licht te detecteren kan KM3NeT het pad van de neutrino’s volgen en aanwijzingen onthullen over de verre kosmische gebeurtenissen die hen hebben voortgebracht.
Omdat de telescoop een flexibele structuur heeft, beweegt hij voortdurend mee met de zeestromingen – net als slierten zeewier. Het is van essentieel belang om precies te weten waar elk onderdeel van de telescoop zich op elk moment bevindt, om de neutrinosignalen correct te kunnen interpreteren. Dit proefschrift presenteert en karakteriseert kalibratiemethoden waarmee de positie en oriëntatie van de detector met de nauwkeurigheid kunnen worden gevolgd die nodig is om neutrino-evenementen betrouwbaar te reconstrueren.
Dit proefschrift heeft ook als doel een van de grootste raadsels in de natuurkunde te belichten: donkere materie, een onzichtbare entiteit die het heelal doordringt. Tot de belangrijkste theoretische kandidaten voor donkere materie behoren de zogenoemde Weakly Interacting Massive Particles (WIMPs). Als deze deeltjes bestaan, zouden ze af en toe kunnen botsen en annihileren, waarbij neutrino’s ontstaan. Met behulp van gegevens van de zich uitbreidende KM3NeT-detector zoekt dit werk naar zulke signalen die afkomstig zijn uit het centrum van ons melkwegstelsel. Hoewel er geen overtuigend bewijs voor donkere materie werd gevonden, leggen de resultaten beperkingen op aan de mogelijke eigenschappen van WIMPs. Daarnaast wordt de gevoeligheid van de volledig voltooide telescoop geschat.”
“From the cosmos to the sea. Dynamic calibration and dark matter searches with the KM3NeT neutrino telescope”
De promotie vindt plaats in de Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 229 – 231, 1012 EZ Amsterdam.
Meer informatie en link naar de livestream op de website van de UvA.
Promotor: prof. dr. ir. P.J. de Jong
Co-promotor: dr. D.F.E. Samtleben
Contact: Clara Gatius Oliver
