De Einstein Telescope moet veel nauwkeuriger worden dan de bestaande zwaartekrachtsgolfobservatoria. Hiervoor zijn nieuwe en betere technologieën nodig, die voor een deel nog ontwikkeld moeten worden. Dit gaat plaatsvinden in een speciaal R&D-lab in Maastricht: de ETpathfinder. Hier zullen wetenschappers en bedrijven samen werken aan vacuüminstallaties, koeling, spiegels & spiegelcoatings, trillingsdempers en meet- en regelsoftware. Hoewel het gaat om technologie voor zwaartekrachtsgolfmetingen, zal dit lab nieuwe kennis opleveren die breder toepasbaar is.
Een uniek R&D-lab
Het idee voor een R&D-lab voor zwaartekrachtsgolfobservatoria is niet nieuw. De bestaande observatoria van LIGO en Virgo zouden nooit zo precies zijn geweest zonder R&D-gerichte faciliteiten in Glasgow, München en Californië. Maar de ETpathfinder gaat een stap verder en maakt het mogelijk om tests uit te voeren bij extreem lage temperaturen. Het wordt de eerste faciliteit in zijn soort die siliciumspiegels kan koelen. Dat is een belangrijke stap om ruis te onderdrukken en preciezer te kunnen meten. Omdat dit uniek is, zal het wetenschappers en bedrijven van over de hele wereld aantrekken.
Hoe het eruitziet en werkt
De ETpathfinder wordt een proeftuin voor laserinterferometrie: de techniek die gebruikt wordt om zwaartekrachtsgolven te meten. De faciliteit zal bestaan uit een grote stofvrije hal met een stabiele temperatuur: een cleanroom. Hierin kunnen de komende twintig tot dertig jaar verschillende vormen van laserinterferometers worden opgesteld. De hoofdopstelling zal bestaan uit twee armen van elk 20 meter lang. Dat is niet genoeg om zwaartekrachtsgolven waar te nemen, maar wel om allerlei technieken te ontwikkelen en testen.
De opstelling heeft meerdere torens, met daarin trillingsvrije tafels. In de centrale torens bevinden zich de laser en de detector. Het laserlicht wordt gesplitst en gaat de twee ‘armen’ in. In de vier torens aan de armen komen spiegels met een speciale coating die het laserlicht heen en weer kaatsen. Deze spiegels kunnen gekoeld worden tot wel -153 °C (en in de toekomst hopelijk zelfs tot -263 °C!).
Tijdlijn
De werkzaamheden voor de ETpathfinder zijn in volle gang. Naar verwachting is de faciliteit in 2022 klaar voor gebruik. De faciliteit zal daarna minimaal tien jaar in gebruik zijn.
Meer informatie
Ga voor gedetailleerde informatie over de faciliteit en het project naar de ETpathfinder-website. Of kijk op de informatie over ETpathfinder op de Einstein Telescope website.