‘Alsof je je autosleutel terugvond’
Auke-Pieter Colijn, Nikhef-staf, universitair hoofddocent UvA en hoogleraar UU, destijds ATLAS-groep
‘Ik herinner me nog goed dat ik die dag het element van verrassing toch een beetje miste. Natuurlijk was het geweldig en cool dat we het deeltje vonden dat de theoretici voorspelden. Dat was heel knap. Maar het was ook een beetje alsof je je zoekgeraakte autosleutels terugvond. Wat dat betreft waren de vroege jaren van de deeltjesfysica natuurlijk opwindender. Toen vonden ze dingen die niemand had voorspeld. Daar kan ik oprecht naar verlangen: iets ontdekken dat niemand verwacht.
Ikzelf werkte destijds bij de ATLAS-groep. Met ontwerpers en technici van Nikhef hadden we een deel van de silicium-tracker van de nieuwe detector gebouwd en opgeleverd. Die werkte prachtig en was natuurlijk essentieel voor de ontdekking. Een mooi stuk werk.
Op foto’s van 4 juli 2012 geef ik op Nikhef interviews voor een camera. Piepjong, lijkt het nu. Van de dag zelf herinner ik me niet heel veel meer. Ik was kennelijk op Nikhef. We keken samen naar de persconferenties geloof ik. En spraken met de pers.
De ontdekking van het higgsdeeltje voelde eigenlijk niet als een eindpunt, of een beginpunt. Het was net zoiets als de ontdekking van de quarks of de vectorbosonen, een volgende stap in het ontdekken van de subatomaire wereld. Gewoon work in progress.
Anderzijds is het higgsdeeltje wel het deeltje dat het Standaardmodel voltooit. Dat was en is heel belangrijk. Ik zou het deeltje nu vooral graag vragen waarom het die massa van 125 GeV heeft. Dat is opmerkelijk licht maar wel licht genoeg om het heelal niet instabiel te maken. Is dat toeval? Kan het niet anders?
Voor mijzelf is het hoofdstuk higgs gesloten. Ik probeer tegenwoordig deeltjes te vinden die donkere materie in het universum zouden kunnen vormen. Of zulke WIMPs bestaan weten we gewoon niet. Het is dus een gok. Een grotere gok dan het higgsdeeltje was.’