next up previous contents
Next: Tijdafhankelijk storingsrekening Up: TIJDAFHANKELIJKE STORINGSREKENING Previous: Twee-niveaus systemen   Contents

Het verstoorde systeem

Als we de storingsterm, $H^\prime (t)$, aanzetten, zal $\Psi (t)$ veranderen. Deze golffunctie kan echter nog steeds worden geschreven als een lineaire combinatie van de complete verzameling $\psi_a$ en $\psi_b$. Het verschil is echter dat de coëfficiënten een functie van de tijd worden. We vinden
\begin{displaymath}
\Psi (t) = c_a(t) \psi_ae^{-iE_at/\hbar} + c_b(t) \psi_be^{-iE_bt/\hbar}.
\end{displaymath} (603)

We dienen nu $c_a(t)$ en $c_b(t)$ te bepalen. Stel dat we beginnen met $c_a(0) = 1$ en $c_b(0) = 0$ en enige tijd later vinden we $c_a(t_1) = 0$ en $c_b(t_1) = 1$, dan heeft het systeem een overgang van $\psi_a$ naar $\psi_b$ gemaakt.


We kunnen $c_a(t)$ en $c_b(t)$ bepalen door van $\Psi (t)$ te eisen dat het voldoet aan de tijdafhankelijke Schrödingervergelijking,

\begin{displaymath}
H\Psi = i\hbar {\partial \Psi \over \partial t},    {\rm met}    
H = H_0 + H^\prime (t).
\end{displaymath} (604)

Invullen van vergelijking (611) in (612) levert20
    $\displaystyle c_a\left[ H_0\psi_a\right] e^{-iE_at/\hbar}
+c_b\left[ H_0\psi_b\...
...si_a\right] e^{-iE_at/\hbar}
+c_b\left[ H^\prime \psi_b\right] e^{-iE_bt/\hbar}$  
    $\displaystyle   = i\hbar\left[
\dot{c}_a\psi_a e^{-iE_at/\hbar}
+\dot{c}_b\psi...
...\hbar}
+c_b\psi_b \left( -{iE_b \over \hbar} \right) e^{-iE_bt/\hbar}
\right] .$  

Tengevolge van vergelijking (607) vallen de eerste twee termen links weg tegen de laatste twee termen rechts en vinden we
\begin{displaymath}
c_a\left[ H^\prime \psi_a\right] e^{-iE_at/\hbar}
+c_b\lef...
...{-iE_at/\hbar}
+\dot{c}_b\psi_b e^{-iE_bt/\hbar}
\right] .
\end{displaymath} (605)

We kunnen $\dot{c}_a$ weer op de standaard manier isoleren: neem het inproduct met $\psi_a$ en maak gebruik van de orthogonaliteit van $\psi_a$ en $\psi_b$. We vinden dan
\begin{displaymath}
c_a <\psi_a \vert H^\prime \vert \psi_a > e^{-iE_at/\hbar}
...
... e^{-iE_bt/\hbar}
=i\hbar \dot{c}_a\psi_a e^{-iE_at/\hbar}.
\end{displaymath} (606)

Ter afkorting definiëren we
\begin{displaymath}
H_{ij}^\prime \equiv < \psi_i \vert H^\prime \vert \psi_j > .
\end{displaymath} (607)

Merk op dat de Hermiticiteit van $H^\prime$ ervoor zorgt dat $H_{ji}^\prime = (H_{ij}^\prime )^*$. We vermenigvuldigen vervolgens met $-(i/ \hbar )e^{iE_at/\hbar}$ en concluderen dat
\begin{displaymath}
\dot{c}_a = -{i \over \hbar} \left[ c_a H_{aa}^\prime
+ c_b H_{ab}^\prime e^{-i(E_b - E_a) t/\hbar} \right] .
\end{displaymath} (608)

Op dezelfde manier kunnen we met het inproduct met $\psi_b$ de term $\dot{c}_b$ eruit distilleren,
\begin{displaymath}
c_a <\psi_b \vert H^\prime \vert \psi_a > e^{-iE_at/\hbar}
...
...> e^{-iE_bt/\hbar}
=i\hbar \dot{c}_b\psi_b e^{-iE_bt/\hbar}
\end{displaymath} (609)

en dus
\begin{displaymath}
\dot{c}_b = -{i \over \hbar} \left[ c_b H_{bb}^\prime
+ c_a H_{ba}^\prime e^{i(E_b - E_a) t/\hbar} \right] .
\end{displaymath} (610)

Vergelijkingen (617) en (619) bepalen $c_a(t)$ en $c_b(t)$. Samen zijn ze volledig equivalent aan de tijdafhankelijke Schrödingervergelijking van het twee-niveaus systeem. In het algemeen zijn de diagonale elementen van $H^\prime$ gelijk aan nul, $H_{aa}^\prime = H_{bb}^\prime = 0$. In dat geval vinden we als oplossingen
\begin{displaymath}
\dot{c}_a = -{i \over \hbar} H_{ab}^\prime e^{-i\omega_0 t/...
... -{i \over \hbar} H_{ba}^\prime e^{-i\omega_0 t/\hbar} c_a,
\end{displaymath} (611)

met
\begin{displaymath}
\omega_0 \equiv {E_b - E_a \over \hbar}.
\end{displaymath} (612)

We nemen aan dat $E_b \geq E_a$ en dat $\omega_0 \geq 0$.

Subsections
next up previous contents
Next: Tijdafhankelijk storingsrekening Up: TIJDAFHANKELIJKE STORINGSREKENING Previous: Twee-niveaus systemen   Contents
Jo van den Brand 2004-09-25