Next: De algemene relativiteitstheorie
Up: Christoffelsymbolen en de metriek
Previous: Christoffelsymbolen en de metriek
Contents
Vergelijking (291) leidt tot een uiterst belangrijk resultaat: we
kunnen deze vergelijking gebruiken om
te bepalen in termen
van
. Het omgekeerde blijkt ook waar te zijn:
uitdrukken in termen van
.
Dat geeft een eenvoudige manier om de christoffelsymbolen uit te rekenen.
We moeten eerst echter de relatie
bewijzen, die geldt in elk coördinatenstelsel.
Om deze symmetrie te bewijzen beschouwen we een willekeurig scalairveld .
De eerste afgeleide
is een 1-vorm met componenten
.
De tweede covariante afgeleide
heeft componenten
en is een
tensor. In cartesische
coördinaten zijn de componenten
|
(289) |
en we zien dat deze symmetrisch zijn in en , omdat partiële
afgeleiden commuteren. Echter als een tensor symmetrisch is in één basis,
dan is hij symmetrisch in alle bases. Dus geldt
|
(290) |
in elke basis. Gebruikmaken van de definitie gegeven in vergelijking (282)
levert
|
(291) |
in elk coördinatensysteem. Maar er geldt
en dit levert
|
(292) |
voor willekeurige . Hiermee is bewezen dat in elk coördinatenstelsel
|
(293) |
We gebruiken bovenstaande symmetrie om vergelijking (291) te inverteren.
Dat is tevens een mooi voorbeeld van geavanceerde index-manipulatie.
Hiertoe schrijven we vergelijking (291) in drie permutaties van
de indices,
|
(294) |
We tellen deze op, groeperen termen, gebruiken de symmetrie van ,
en vinden
|
(295) |
In deze vergelijking vallen de eerste twee termen rechts weg vanwege de
symmetrie van en vinden we
|
(296) |
Delen door 2, vermenigvuldigen met
(en sommeren over
), en gebruik maken van
levert
|
(297) |
Dit is de uitdrukking voor de christoffelsymbolen in termen van de
partiële afgeleiden van de componenten van . We geven weer een
korte demonstratie voor poolcoördinaten.
Voorbeeld: christoffelsymbolen en metriek
In poolcoördinaten geldt bijvoorbeeld
|
(298) |
Omdat
en
vinden we
|
(299) |
Dit is hetzelfde resultaat voor
dat we al
eerder hebben afgeleid. Deze methode van berekenen is ook geldig in
gekromde ruimten.
Next: De algemene relativiteitstheorie
Up: Christoffelsymbolen en de metriek
Previous: Christoffelsymbolen en de metriek
Contents
Jo van den Brand
2009-01-31