Nikhef-fysicus Pamela Ferrari nieuwe coördinator ATLAS-experiment

17 februari 2021

Deeltjesfysicus Pamela Ferrari van Nikhef is verkozen tot nieuwe physics coordinator van het ATLAS-experiment op CERN, de grootste deeltjesdetector ter wereld. Dat is woensdag bekend gemaakt.

Ferrari, van Italiaans-Duitse komaf, is de eerste vrouw ooit die het fysicaprogramma van het deeltjesexperiment gaat coördineren. Zij is al geruime tijd verbonden aan ATLAS, tegenwoordig als staflid en onderzoeker bij Nikhef in Amsterdam. De laatste jaren leidde ze al de publicatiecommissie van het experiment, een prestigieuze maar intensieve taak met vaak meer dan honderd wetenschappelijke artikelen per jaar.

In 2012 was Ferrari als onderzoeker intensief betrokken bij de ontdekking van het higgsdeeltje, door ATLAS en het CMS-experiment bij de LHC-versneller op CERN. Ook haar huidige onderzoek concentreert zich op het higgsdeeltje. ‘De ontdekking van het deeltje was niet het einde van een speurtocht, maar het begin. Het is als een nieuw continent. We weten dat het er is. Maar zijn er bergen? Hoe is het weer?’, zei ze eerder in een interview met het Nikhef-magazine Dimensies.

Photos of the massive mural of the ATLAS detector at CERN Point 1 painted by artist Josef Kristofoletti. This mural was commissioned by the ATLAS Experiment, and it shows on two walls the detector with a collision event superimposed. The event on the large wall shows an actual event recorded in ATLAS; it shows a Z boson decay to two muons.

Een fysica-coördinator van een groot natuurkundig project als ATLAS overziet en organiseert vooral de analyses van de metingen die met de deeltjesdetector worden gedaan. Dat is vooral een organiserende functie, in een samenwerking van meerdere duizenden wetenschappers. Daarnaast speelt de physics coordinator een wezenlijke rol bij de voorbereiding van wetenschappelijke publicaties vanuit ATLAS.

ATLAS kiest, net als veel andere experimenten, iedere twee jaar nieuwe coördinatoren voor het experiment. Ferrari zal de eerste twee jaar functioneren als adjunct fysica-coordinator, en daarna twee jaar als eerste coordinator. Woensdag kreeg ze de meeste stemmen van vier kandidaten.

Clara Nellist.

In dezelfde verkiezingsronde werd woensdag Nikhef-fysicus Clara Nellist gekozen als de nieuwe ‘contactpersoon voor diversiteit en inclusie’ bij ATLAS. De Britse Nellist is post-doc bij de Nikhef-groep van de Radboud Universiteit Nijmegen en momenteel gestationeerd op CERN in Genève. Zij is al jaren actief op het gebied van gelijke rechten in de fysica, en bovendien zeer actief in outreach-activiteiten voor het grote publiek.

Nikhef-directeur Stan Bentvelsen is blij met de benoemingen en noemt die een eer voor het instituut. ‘We mogen er zelfs als land wel trots op zijn dat onze mensen zulke prominente posities in grote internationale experimenten als ATLAS mogen innemen.’

Momenteel is Nikhef-natuurkundige Niels Tuning fysica-coördinator bij het LHCb-experiment in CERN. Tot vorig jaar was Nikhef-natuurkundige Marco van Leeuwen coördinator bij het ALICE-experiment, ook bij CERN in Genève.