Nikhef-fysicus Niels Tuning nieuwe physics coördinator LHCb-experiment op CERN

31 maart 2020

Nikhef-fysicus Niels Tuning is verkozen als de nieuwe physics coordinator voor het LHCb-experiment op CERN. Hij treedt in augustus aan voor een periode van twee jaar.

Dat is dinsdag door het LHCb-management bekend gemaakt. LHCb- is een van de vier grote detectoren bij de Large Hadron Collider (LHC) op het deeltjeslab in Genève. Het experiment is het werk van een kleine duizend natuurkundigen bij tientallen instellingen en universiteiten in de wereld.

Niels Tuning (1973) is als onderzoeker verbonden aan Nikhef. Met het oog op zijn nieuwe baan stopt hij voorlopig met lesgeven in Amsterdam en Delft. Ook zijn werk aan een nieuw onderdeel van LHCb, de zogeheten SciFi-detector waaraan op Nikhef wordt gebouwd, zal er even bij inschieten.

Een physics coordinator van een groot natuurkundig project als LHCb coördineert vooral de analyses van de metingen die met de deeltjesdetector worden gedaan. Dat is vooral een organiserende functie, zegt Tuning over zijn nieuwe baan. ‘Je probeert structuur te brengen in de analyses door alles te overzien en mensen en groepen samen te brengen. Door seminars op te zetten, rapportages uit te brengen.’

Een physics coordinator speelt daarnaast een wezenlijke rol bij de voorbereiding van wetenschappelijke publicaties vanuit LHCb. Elk artikel wordt eerst door een aantal collega’s intern beoordeeld, zogeheten peer review, voor het naar buiten mag en echt wordt gepubliceerd in een tijdschrift. ‘Je hebt als coordinator het mandaat om daarin beslissingen te nemen als men er bijvoorbeeld onderling niet uitkomt.’

Tuning was een van de vier kandidaten voor de functie waarvoor alle pakweg 950 LHCb auteurs, van hoogleraren tot promovendi, mogen stemmen. Onderdeel van de procedure was een bijeenkomst waarin de kandidaten zich voor de collaboratie moesten verantwoorden en vragen beantwoorden.

Niels Tuning leeft met zijn gezin in Frankrijk in de buurt van CERN. Hij begint op 1 augustus aan zijn nieuwe baan. De twee jaar daarna worden een opwindende tijd, zegt hij. ‘Er zitten 24 uur in een etmaal en we zullen zien hoe druk het wordt. Maar het is hoe dan ook geweldig om als fysicus zo dicht op het vuur te mogen zitten.’

Het LHCb-experiment lijkt al vele jaren op het spoor van deeltjeseffecten die niet echt in het Standaardmodel van de deeltjes passen. Dat heeft vooral betrekking op subtiele verschillen tussen quarks waar de theorie geen verschillen verwacht, maar de analyses van metingen nemen geregeld vele jaren in beslag. Bovendien ligt er nog een schatkamer aan metingen te wachten op verwerking.

Duurt lang, vindt Tuning, die daar graag wat meer vaart mee zou willen maken. ‘Voor de ongeduldige buitenwereld. Maar ook voor mezelf, ik wil gewoon wel eens weten hoe het zit. Alleen is het ook ingewikkelde fysica, en mag je echt geen fouten maken. En ik ben niet de baas, dus wordt het een kwestie van aansporen, overtuigen, en waar nodig oplossingen bieden.’