De Utrechtse deeltjesfysicus en Nikhef-onderzoeker dr. Marco van Leeuwen wordt de nieuwe spokesperson van het ALICE-experiment op CERN. Dat heeft de collaboratie woensdag besloten.
Een spokesperson of woordvoerder is in de deeltjesfysica de voorzitter van een collaboratie en de eerste vertegenwoordiger van de wetenschappelijke onderneming naar buiten. ALICE is een van de vier grote ondergrondse detectoren aan de Large Hadron Collider-versneller op CERN in Genève. In de collaboratie werken meer dan 1800 wetenschappers uit 41 landen samen, waaronder Nederland.
ALICE staat voor “A Large Ion Collider Experiment” en is ingericht voor het bestuderen van botsingen van zware atoomkernen van bijvoorbeeld lood. De overige detectoren bekijken vooral botsende protonen in de versneller.
Bij zulke zware-kernbotsingen ontstaat bij hoge temperatuur en druk de oermaterie die ook vlak na de oerknal bestaan moet hebben, in zogeheten plasma’s van quarks en gluonen. In de plasma’s zijn de sterke kernkrachten te bestuderen die kerndeeltjes als protonen beheersen.
Nederland is via Nikhef van oudsher een belangrijke partner in ALICE en leverancier van meettechnieken en apparatuur. Het grootste deel van het Nederlandse onderzoek met de detector vindt plaats aan de Universiteit Utrecht, een van de partners in Nikhef. De detector is de afgelopen jaren flink verbouwd en verbeterd met het oog op de komende run3 van de LHC-versneller.
Van Leeuwen (46) was eerder een aantal jaren physics coordinator van ALICE en recentelijk de coördinator voor alweer een volgende fase van het grote deeltjesexperiment, ALICE3 na 2034. Daarbij wordt ook met kleinere atoomkernen dan lood gewerkt, om nog meer precisie in de metingen te bereiken.
Zijn verkiezing woensdag tot spokesperson voor ALICE noemt Van Leeuwen een grote eer. Hij begint in januari 2023 aan zijn nieuwe taak voor een periode van drie jaar. Nikhef-directeur Stan Bentvelsen spreekt van een prachtige benoeming. “Een zo vooraanstaande positie in een groot internationaal experiment is fantastische reclame voor de Nederlandse deeltjesfysica en Nikhef.”
