Het Europese lab voor deeltjesfysica CERN trapt dinsdag 30 januari de viering van zijn 70-jarige bestaan in 2024 af met een publiek evenement in Genève. CERN werd in 1954, ondermeer door Nederland, opgericht om na de oorlog de wetenschap in Europa te herbouwen en vreedzame samenwerking te bevorderen.
De festiviteiten vormen de aanloop naar de officiële herdenking op 1 oktober 2024. Het programma omvat vele evenementen en activiteiten voor allerlei publieken, zowel op CERN zelf als bij de lidstaten. In Nederland organiseert Nikhef in het najaar een CERN-tournee langs technische opleidingen bij hogescholen en universiteiten.
“De prestaties van CERN gedurende de 70 jaar van zijn geschiedenis laten zien wat de mensheid kan doen als we onze verschillen opzij zetten en ons richten op het algemeen belang”, zegt Fabiola Gianotti, directeur-generaal van CERN. “Deze verjaardag is ook een mooie gelegenheid om vooruit te kijken: CERN’s prachtige ontdekkingsreis naar de fundamentele natuurwetten en de bestanddelen van materie zal in de toekomst worden voortgezet met nieuwe, krachtigere instrumenten en technologieën.”
Op 30 januari heeft de aftrap van het CERN70-jaar de vorm van een publieksevenement in de Science Gateway op CERN, met een combinatie van wetenschap en kunst, en discussies met prominente wetenschappers over CERN en zijn prestaties. De bijeenkomsten zijn online te volgen, en worden mede-gepresenteerd door Nikhef-onderzoekster en TikTok-blogger Clara Nellist (ATLAS).
CERN telt nu 32 lidstaten en tien aspirant-lidstaten. Bij het lab, met de grootste deeltjesversneller ter wereld, zijn meer dan 17 duizend onderzoekers uit 110 landen betrokken. Het lab leverde in zijn bestaan tot nog toe tal van wetenschappelijke en technische ontdekkingen, van de dradenkamer in 1968 tot het higgsdeeltje in 2012. Nederland en Nikhef waren en zijn daarbij intensief betrokken. CERN was ook de geboorteplaats van het World Wide Web, en ontwikkelt technieken voor medische diagnostiek.
In het najaarsnummer van Nikhef-magazine DIMENSIES verscheen een artikel over de geschiedenis van CERN en de rol van Nederland. Het artikel is hieronder ook in het Engels te lezen. [PDF-versie]