Oud-Nikhef-staflid Jan-Willem van Holten heeft een vertaling gepubliceerd van het standaardwerk Institutions Physiques van de Markiezin du Chastellet uit 1742, over de natuurfilosofie en natuurkunde van haar tijd.
Het boek, met een inleiding over het leven en werk van de invloedrijke en geleerde 18e eeuwse Markiezin door Margriet van der Heijden, verschijnt bij de Leiden University Press. Du Chastellet baseert zich in haar boek op werk van Descartes, Kepler, Galileo, Huygens, Leibnits en Newton.
In bijna 600 genummerde paragrafen becommentarieert en verheldert ze de natuurwetenschappen en filosofie van haar tijd. Van der Heijden noemt haar rol uitzonderlijk voor een vrouw in die tijd.
Du Chastellet was de eerste die De Principia van Newton van Latijn in het Frans vertaalde en van commentaar voorzag. Daarmee vond het werk over beweging en zwaartekracht in Europa in bredere kring zijn weg. Haar vertaling werd direct na verschijnen ook weer in het Duits en Italiaans vertaald.
Nog steeds interessant is de nadruk die Du Chastellet legt op een begrip dat ze levende kracht noemt, in moderne termen bewegingsenergie. Daarmee is ze een van de grondleggers van de moderne dynamica.
Jan-Willem van Holten is emeritus-hoogleraar theoretische natuurkunde en was lang verbonden aan Nikhef voor de Vrije Universiteit en later de Universiteit Leiden. Met het boek hoopt hij de markante Markiezin in Nederland meer bekendheid te geven.