Deeltjeslab CERN in Genève is al sinds 1954 een bron van ontdekkingen, maar ook een magneet voor onderzoekers.
Jos Engelen, oud-directeur van Nikhef en voormalig onderzoeksdirecteur van CERN, bekijkt het lijstje dat Wikipedia heeft gemaakt van de historische prestaties van het lab in Genève. De ontdekking van het higgsdeeltje. De ontdekking van de W- en Z-bosonen. Antiwaterstof. CP-symmetrieschending. Eerste quark-gluonplasma. Neutral currents. En het World Wide Web natuurlijk ook.
Een mooie succesreeks, vol spannende natuurkunde, die reikt van de jaren vijftig van de vorige eeuw tot de dag van vandaag. ‘Maar toch ook wel een beetje eenzijdig. Het CERN-werk draait niet alleen om doorbraken, maar ook om aanscherpingen en verfijningen van wat we al weten en technisch kunnen. Maar wat je vooral niet aan het lijstje ziet, is hoe het bestaan van CERN de deeltjesfysica zelf reusachtig heeft gestimuleerd.’
‘Zeker ook voor Nederland’, zegt Engelen. ‘Wij hebben ons dankzij CERN als klein land kunnen ontwikkelen tot een land dat ertoe doet in de deeltjesfysica. Kijk naar de huidige research-agenda van Nikhef, die tegelijk breed en ijzersterk is, van LHC tot astrodeeltjes en zwaartekrachtsgolven.’
CERN, de Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire, werd in 1954 opgericht, onder meer door Nederland, voor de wederopbouw van de Europese wetenschap na de oorlog en als een centrum voor vreedzame samenwerking. Internationale samenwerking staat van meet af aan hoog in het vaandel, en blijft zelfs tijdens de Koude Oorlog bestaan, terwijl oost en west elders lijnrecht tegenover elkaar staan.
Lees hieronder verder of download de PDF (bron: Nikhef-magazine DIMENSIES #11)