Europese erkenning voor KM3NeT: neutrinotelescoop op ESFRI Roadmap 2016

10 maart 2016

KM3NeT 2.0 staat op de ESFRI Roadmap 2016 voor grote onderzoeksfaciliteiten

Vandaag heeft het European Strategy Forum on Research Infrastructures (ESFRI) in Amsterdam in aanwezigheid van staatssecretaris Sander Dekker (OCW) bekend gemaakt dat KM3NeT 2.0 geselecteerd is voor de ESFRI Roadmap 2016. De ESFRI Roadmap 2016 bestaat uit 21 ESFRI projecten (waaronder KM3NeT) die rijp zijn voor realisatie, en 29 ESFRI Landmarks die operationeel zijn of dat in de komende periode worden.

ESFRI is een strategisch orgaan van Europese regeringen om de wetenschappelijk integratie in Europa te bevorderen. Het realiseren van grote internationale onderzoeksfaciliteiten vraagt om Europese samenwerking en een coherente strategie die voor de komende jaren in de ESFRI Roadmap is vastgelegd. De ESFRI Roadmap identificeert nieuwe onderzoeksinfrastructuren van pan-Europees belang, die aansluiten bij de lange termijn behoeften van de Europese onderzoeksgemeenschap. De missie is om te borgen dat wetenschappers in Europa toegang hebben tot kwalitatief zeer goede faciliteiten voor grensverleggend onderzoek. Om in aanmerking te komen voor vermelding op de roadmap moet een faciliteit politieke en financiële steun hebben van ten minste drie landen.

Neutrinotelescoop KM3NeT 2.0
De neutrinotelescoop KM3NeT 2.0 is een internationale onderzoeksfaciliteit met geplande locaties diep in de Middellandse Zee, bij Toulon (Frankrijk) en Sicilië (Italië). KM3NeT 2.0 heeft drie uitdagende wetenschappelijke doelen: de ontdekking van astrofysische bronnen van kosmische neutrino’s, het bepalen van de relatieve massa’s van neutrino’s, en als synergie-effect het faciliteren van uitdagend zee- en milieuonderzoek. Neutrino’s zijn ongeladen subatomaire deeltjes die zeer zwak met materie wisselwerken en dus ook heel lastig te detecteren zijn. De plek op de ESFRI Roadmap betekent erkenning van zowel het wetenschappelijke belang als de technische haalbaarheid van KM3NeT 2.0.

Nederland speelt via Nikhef en NIOZ een enorm belangrijke rol. Het voorstel om KM3NeT 2.0 op te nemen in de roadmap is bij ESFRI ingediend door OCW, met politieke steun uit Griekenland, Frankrijk en Italië. Aart Heijboer, programmaleider van KM3NeT op Nikhef, licht toe: “Naast wetenschappelijke studies, is de Nederlandse onderzoeksgroep bij Nikhef verantwoordelijk voor een groot deel van het detectorontwerp: de eerste detectielijnen, waarvan er één recent succesvol is geïnstalleerd, zijn op Nikhef in Amsterdam gebouwd, daar zijn we heel trots op.”

Maarten de Jong, leider en woordvoerder van het Europese KM3NeT 2.0 consortium, reageert verheugd: “Een plek op de ESFRI Roadmap 2016 betekent een belangrijke stap richting de realisatie van KM3NeT 2.0 en zorgt voor een sterke impuls voor neutrino-astronomie en neutrinofysica in Europa; een veelbelovende combinatie.”

Meer informatie:
Afdeling wetenschapscommunicatie – Vanessa Mexner – email – 020 592 5075
Maarten de Jong, email, 020 592 2121
Aart Heijboer, email, 020 592 5116

www.esfri.eu

www.km3net.org

Bijschriften foto’s:
Bovenaan: De KM3NeT detectielijn in de werkplaats van Nikhef. De optische modules waarin de sensoren zitten zijn zichtbaar, net als de olie-gevulde kabel die in samenwerking met de Nederlandse industrie gemaakt is.

Hieronder: De eerste detectorlijn gaat de zee in voor de installatie, honderd kilometer buiten de kust van Sicilie. De lijn zit vast aan een speciaal hiervoor door NIOZ en Nikhef ontworpen apparaat om de lijn te ontrollen.

KM3Netdetector