4 september promotie Tamas Novak

2 september 2008

Een micrometer is een miljoenste (10-6) meter, een nanometer 10-9 meter, een femtometer een miljoenste nanometer, dus 10-15. Femtoscopie is het ‘zichtbaar’ maken van structuren met een afmeting van enkele 10-15 meter of zelfs kleiner. Zoals oorspronkelijk ook de microscopie en de nanoscopie is de pas geboren femtoscopie tot nu toe puur fundamenteel onderzoek, onderzoek dat het begrijpen van de natuurwetten verder helpt, maar waarvoor tastbare toepassingen pas later gevonden zullen worden.

In het proefschrift van Tamas Novak wordt voor het eerst een femtoscopische opname gepresenteerd van deeltjesproductie in elektron-positron botsingen die bij hoge energie in het versnellercentrum CERN te Geneve plaats hebben gevonden. Er is nog nooit een ruimtelijke reconstructie geweest van deeltjesfysica met zo’n goede resolutie in de ruimte en tijd. Het gaat hier om sub-femtometerresolutie, dat zijn afstanden die kleiner zijn dan de afmeting van een proton. Ofwel: een afstandschaal die zich verhoudt tot nano als de nano zich verhoudt tot millimeters.