Het Lorentzfonds van de Universiteit Leiden heeft prof.dr. Jan-Willem van Holten per 1 mei 2009 benoemd tot bijzonder hoogleraar aan het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde, met als leeropdracht de theorie van de superzwaartekracht.
Jan-Willem van Holten is in 1980 aan de Universiteit Leiden op dit onderwerp gepromoveerd, en heeft nadien onderzoek verricht in de theoretische fysica bij het CERN in Geneve, aan de Universiteit van Wuppertal en vanaf 1985 als staflid van het Nikhef. Hij heeft als gastonderzoeker o.a. gewerkt aan de Universiteit van Leuven, het Max Planck Instituut voor Deeltjesfysica in Muenchen, DESY in Hamburg, CERN in Geneve en NORDITA in Kopenhagen. Van 1999-2009 was hij als bijzonder hoogleraar in de theoretische natuurkunde verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Het wetenschappelijk werk van Jan-Willem van Holten omvat onderzoek op het gebied van de supersymmetrie en supergravitatie, zwaartekrachtsgolven en kosmologie. Deze onderwerpen zijn nauw met elkaar verbonden. Supersymmetrie houdt in dat de subatomaire deeltjes die we in de natuur tegenkomen partners hebben met vrijwel dezelfde eigenschappen, maar verschillende spin. Als deze symmetrie in de natuur is gerealiseerd heeft dat ook consequenties voor de theorie van de zwaartekracht, i.h.b. het bestaan van een fundamenteel deeltje met spin 3/2. De gevolgen van supersymmetrie en supergravitatie doen zich vooral voor in de vroegste ontwikkelingsfase van ons heelal, en zijn relevant voor de eigenschappen van zwarte gaten. Deze aspecten kunnen in principe experimenteel worden onderzocht door de waarneming van zwaartekrachtsgolven. Het detecteren van zwaartekrachtstraling is voor dit vakgebied dus van groot belang.
Naast zijn theoretisch werk is Jan-Willem van Holten ook actief verbonden aan het HiSPARC experiment voor het waarnemen van kosmische deeltjes in een netwerk van onderzoeksinstituten en middelbare scholen. Zowel het Nikhef als de Universiteit Leiden zijn aan dit netwerk verbonden.