Weekblog Gran Sasso: terug in Italië, maar de tunnel gaat dicht!

10 May 2019

Nikhef werkt mee aan de bouw van de nieuwe XENONnT-detector voor donkere materie op Gran Sasso in Italië. Technisch coördinator Auke-Pieter Colijn is vrijwel wekelijks ondergronds in Italië en houdt een blog bij over de werkzaamheden.

Afgelopen maand heb ik besteed aan mijn hobby lesgeven. Ik geef aan eerstejaars studenten het vak quantummechanica. Dit is wat mij betreft het mooiste vak om te geven. Het wereldbeeld van de studenten verandert voorgoed. Als je bij quantummechanica een probleem oplost en er komt een normaal-lijkend antwoord uit, dan heb je waarschijnlijk een fout gemaakt ergens. De natuur zit echt heel raar in elkaar, en het is een groot plezier die raarheid over te brengen op de studenten.

Productie van componenten bij Construzione Generali. Ziet er complex uit, en dat is het ook.

Nu de colleges voorbij zijn (jammer) kan ik weer reizen (handig). Ik heb samen met een paar technici van Gran Sasso een speciale trip gemaakt naar Milaan, waar belangrijke componenten voor ons experiment worden gefabriceerd.  Het bedrijf – Construzione Generali – is in tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden een klein bedrijfje, waar maar een handjevol technici werken. We wilden zeker weten dat de componenten gaan voldoen aan onze eisen, en uiteindelijk is er maar één goede manier om daarachter te komen. Namelijk op bezoek gaan.

De executive summary is: ondanks dat het bedrijf klein is, kunnen ze alle moeilijke componenten perfect maken voor ons. Sterker nog. Over een paar weken is alles af en kan het worden getransporteerd naar ons lab.

Na een lange dag vier ik met Leonardo (links) en Donato het succesvolle bezoek. Bovendien had Donato net gehoord dat hij een mooie promotie had gemaakt.

Na het bezoek aan Construzione Generali – duurde een hele dag – ben ik in de avond met de engineers Donato en Leonardo van Gran Sasso op stap gegaan in Milaan. Nou ben ik niet meer gewend aan studentikoze drinkpartijen, maar mijn collega’s waren duidelijk in feeststemming.  Heb beiden een stuk beter leren kennen, maar wel ten koste van een lichtelijke beroerde terugreis naar Amsterdam de volgende dag.

Ook naar Gran Sasso geweest deze week om het installatiewerk voor te bereiden dat ik komende week ga doen onder de grond. De eerste componenten van XENONnT die gaan worden geïnstalleerd zijn gemaakt op Nikhef in Amsterdam.  Het is het ophangsysteem van de detector: zal duidelijk zijn waarom dit eerste moet. Voorbereidingen gaan voorspoedig.

De komende weken zijn wel interessant voor het lab zelf: het bedrijf dat de snelwegtunnel beheert, heeft een conflict met de lokale overheden. Blijkbaar zijn de gemoederen zo hoog opgelopen dat de beheerder nu heeft aangekondigd niet meer verantwoordelijk te willen zijn voor de veiligheid in de tunnel. Komende vrijdag gaat de tunnel dicht. Binnen een dag is de centrale overheid in Italie in actie gekomen en is er een ‘tunnel commissioner’ benoemd: met beslissingsbevoegdheid en geld. Ben benieuwd wat hij (?) kan uitrichten. Saillant detail is dat er blijkbaar eerder een tunnel commissioner is geweest voor een vergelijkbare situatie. Een van de Gran Sasso technici liet doorschemeren dat deze persoon inmiddels achter de tralies zit.

Volgende week meer hierover.