WEEKBLOG Gran Sasso: XENON-cowboy

1 maart 2019

Nikhef werkt mee aan de bouw van de nieuwe XENONnT-detector voor donkere materie op Gran Sasso in Italië. Technisch coördinator Auke-Pieter Colijn is vrijwel wekelijks ondergronds in Italië en houdt een blog bij over de werkzaamheden. Deze week:

Vroege vlucht op maandagochtend naar Gran Sasso. Vertrekt om 6:55 uur, dus om 5:30 uur van huis en om 5:00 uur opstaan. Altijd wanneer ik vroeg moet opstaan word ik om het uur wakker. Behoorlijk gekraakt dus voordat de dag goed en wel is begonnen. Maar wel op tijd op het lab voor de wekelijkse operations meeting. Dit is de laatste week voordat we het hart van XENON1T gaan openmaken, maar er moet nog enorm veel werk worden verzet voordat we er klaar voor zijn. Zoals veel dingen binnen ons experiment doen we veel op het laatste moment.

Het thema van deze week is weer schoonmaken, schoonmaken en schoonmaken. Maar we zijn qua schoonmaken op een hoger niveau beland. In plaats van met de hand poetsen, gooien we nu onze componenten in een ultrasoon bad (zie foto). Een combinatie van ultrasoon geluid en agressief schoonmaakmiddel zorgt ervoor dat metalen onderdelen blinkend schoon worden. We hebben keuze uit verschillende zuren en ‘supersterke’ zeep. De supersterke zeep is zo sterk basisch dat een van mijn collega’s – niet op de foto – brandwonden heeft gekregen van een drupje onverdunde zeep. Verder hebben we per ongeluk nog een interessant experiment gedaan met de zeep. Er staat op de verpakking dat je er alleen RVS componenten mee mag reinigen en zeker geen aluminium. We hebben proefondervindelijk vastgesteld dat aluminium helemaal zwart kan worden in ons badje.

Figuur 1: Schoonmaken samen met mijn Japanse collega Junji (en ja, hij heeft veruit het meeste werk gedaan). De rode omlijsting is een ultrasoon bad.

Nu naar de titel van deze blog – “XENON-cowboy”. Woensdagochtend moest er nog een klus gebeuren onder de grond. Net als afgelopen week wilde ik opmeten waar bepaalde componenten van onze detector zich ten opzichte van elkaar bevinden. De veiligheidsafdeling van het lab is sinds een paar weken strenger gaan letten op persoonlijke beschermingsmiddelen. Onder de grond ben je verplicht een helm te dragen en veiligheidsschoenen met stalen neuzen. Op de helm werd altijd goed gelet, maar nu dus ook op je schoeisel. Mijn veiligheidsschoenen staan helaas in Amsterdam, dus ik heb de mooiste schoenen geleend die ik kon vinden. Van mijn ex-collega uit Amsterdam – Chris Tunnel – die van origine uit Texas komt en daar erg trots op is. Ik wist niet dat ze bestonden, maar bij deze de veiligheidschoenen, modelletje U.S.A.