‘De bekendmaking was tamelijk surrealistisch’
Wouter Verkerke, programmaleider ATLAS bij Nikhef, hoogleraar aan de
UvA.
‘Op 4 juli 2012 was ik op Nikhef. Samen met heel veel collega’s en pers volgde ik de live-stream van de CERN-bijeenkomst vanuit het auditorium in Genève. De bekendmaking was een tamelijk surrealistisch moment. De
ontdekking van het higgsdeeltje was zo groots, zowel vanwege de wetenschappelijke betekenis als vanwege de hoeveelheid werk die erin zat. Het voelde heel onwerkelijk dat het opeens allemaal over was. Pas een paar dagen later kwam het gevoel van trots, dat wíj dus het higgsdeeltje hadden ontdekt. Zoiets maak je maar een keer in je leven mee.
Mijn betrokkenheid bij de higgsjacht begon vijf jaar daarvoor. Ik had in mijn Amerikaanse tijd een toolkit ontwikkeld, software waarmee je heel verschillende datasets en modellen kunt combineren. Cruciaal. Onze ‘RooFit’ toolkit wordt overal gebruikt, bij ATLAS en CMS. Daarnaast was ik ook betrokken bij het zoeken naar het verval van het higgsdeeltje naar twee W-deeltjes, een van de drie belangrijke vervalskanalen. Wel de lastigste. Mijn promovendus Stefan Gadatsch en ik werkten samen aan onze analyses. Het was tijdrovend en haalde net niet de presentatie van ATLAS, terwijl we de nacht ervoor nog helemaal hadden doorgehaald. Het resultaat zat wel in het artikel dat een maand later verscheen. Het extra W-kanaal maakte de ontdekking statistisch nog sterker.
Ik realiseer me vaak hoe mooi het gevonden higgsdeeltje is voor de experimentele fysica. Bij de gevonden massa is er heel veel te meten aan de eigenschappen, werk te over dus voor onze groep van twintig stafleden en promovendi.
Mijn belangrijkste vraag aan het higgsdeeltje? Of het iets te maken heeft met de kosmische inflatie, vlak na de oerknal. Dat weten we
echt niet. We weten überhaupt niet hoe Moeder Natuur de problemen van het Standaardmodel heeft opgelost. Is er nog een tweede soort higgsdeeltje bijvoorbeeld? Daar hoop ik wel eens op.’
Dit interview stond origineel in Nikhef-magazine DIMENSIES #7