‘Het was een deur die openging’
Stan Bentvelsen, directeur Nikhef, destijds programmaleider ATLAS bij Nikhef
‘Ik was op 4 juli 2012 net terug op Nikhef van een ontmoeting op Sicilië met Peter Higgs, voor de film die Jan van den Berg over hem en de zoektocht naar het higgsdeeltje maakte. Ik wist toen natuurlijk al dat we de Higgs hadden gevonden, maar mocht er nog niks over zeggen, ook niet tegen Peter. Dat was nogal ongemakkelijk. In de film lijkt het of ik hem wel degelijk iets laat zien. Maar dat was show. Het waren oude data en ik had niet eens de indruk dat Peter het heel interessant vond.
Ik herinner me dat Higgs die dag tijdens de lunch werd gebeld door CERN. Dat hij op 4 juli toch echt naar Genève moest komen. Hij had geen zin, hij was moe. Ik drong aan: moet je wel doen, en hij ging. Op de beelden van de bekendmaking op CERN zie je Higgs in het publiek, die een traantje wegpinkt als het hoge woord eruit is. Samen met Englert.
Die dag was absoluut een hoogtepunt voor Nikhef, met een volle zaal met opgewonden collega’s, applaus, pers, veel interviews. Overal camera’s en microfoons. Een dag dat natuurkunde wereldnieuws was. Prachtig om mee te mogen maken.
We hadden ons ATLAS-experiment op CERN vooral gebouwd om het higgsdeeltje te ontdekken en toen dat ook echt lukte was het alsof er een deur openging. Een deur naar een nieuwe kamer in de natuurkunde, waar we nog nooit hadden rondgekeken.
Superspannend, vooral ook omdat voor die tijd echt niet iedereen overtuigd was van het nogal gewaagde idee van Higgs dat een onbekend nieuw veld alle deeltjes massa geeft. Er stond dus wel wat op het spel. Maar zo werkt het echt, en in de tien jaar daarna hebben we al enorm veel geleerd over het higgsdeeltje, dat een centrale rol in de deeltjeswereld lijkt te spelen. En ik verwacht zeker nog veel meer.